Ôn Linh ngồi xổm bên bờ đầm lầy, vô vị bẻ một cành cỏ bồ ngắt chơi. Năm thứ tư đại học, cậu chỉ có ba buổi học mỗi tuần, và về luận văn tốt nghiệp, cậu hoàn toàn không có linh cảm gì nhiều. Vì vậy cậu quyết định mang hành lý đến công viên đầm lầy Bắc Đới Hà để quan sát chim chóc ở cự ly gần. Cậu thuê tạm một phòng ở gần công viên trong một tháng, mỗi ngày mang theo sổ vẽ và ống nhòm đi sớm về muộn.
Chủ đề cậu chọn là hạc trắng. Hạc trắng là loài chim di cư mùa đông, thu đi xuân tới, di cư từ đồng bằng tuyết Siberia đến hồ Bà Dương, dừng chân ngắn ngủi ở Bắc Đới Hà trên đường dài băng qua núi rừng. Ôn Linh nấp trong bãi lau, lén lút quan sát những con hạc trưởng thành đang nghỉ ngơi, rồi dựng máy ảnh ghi lại từng hành động của bầy chim.
Những năm gần đây, quốc họa bị ảnh hưởng bởi sự hiện đại hóa, dần thoát ly khỏi phong cách truyền thống với hoa, chim, cá, côn trùng, núi non và mặt trời, tiến về hướng cá tính, đổi mới hơn pha trộn Đông Tây. Các trường phái quốc họa hiện đại xuất hiện ngày càng nhiều. Trong làn sóng sáng tạo quốc phong mới, Ôn Linh lại thuộc tuýp cổ hủ, kiên định tôn sùng phong cách quốc họa truyền thống, một mực theo đuổi con đường vẽ sơn thủy và động vật.
Trong mắt Ôn Linh, quốc họa là quốc họa, tranh sơn dầu là tranh sơn dầu, hai trường phái rõ ràng không thể hòa lẫn nhau. Tuy nhiên, cậu cũng có cách tân riêng của mình, làm cho quốc họa trở nên thú vị và dễ hiểu hơn chính là con đường cải cách mà cậu hướng tới.
Ví dụ như hạc trắng, loài chim thanh thoát tao nhã, cô độc và tránh xa thế gian, liệu có thể miêu tả được một khía cạnh ít ai biết đến của chúng không? Ôn Linh giơ ống nhòm lên nín thở, sợ làm phiền đến con hạc trắng đang nằm nghỉ cách đó chỉ mười mấy mét. Một con vịt trời bơi đến vùng nước giữa Ôn Linh và con hạc trắng đang ngủ trưa, vô tư kêu quàng quạc. Con hạc từ từ mở mắt, xòe cánh ra, đập một cái mạnh lên đầu con vịt trời, rồi lại thu cánh vào và tiếp tục nghỉ ngơi.
Con vịt trời bị đập lủi thủi bơi đi, Ôn Linh mỉm cười, đặt máy ảnh xuống, cầm bút vẽ lại cảnh vừa xảy ra vào sổ phác thảo. Sau một tuần ở đầm lầy, cậu đã thu thập được nhiều tư liệu phong phú, nghĩ ra bảy tám nội dung khác nhau, tất cả đều khá tốt nhưng không có cái nào khiến cậu thật sự hài lòng.
Ôn Linh cứ cảm thấy thiếu một chút gì đó, nhưng thiếu ở đâu thì lại không biết. Cậu lặng lẽ nhấc ba lô lên, nhẹ nhàng rời khỏi bãi lau, đi dọc theo lối đi uốn khúc trên mặt nước để tìm kiếm thêm tư liệu mới.
Kha Diệc Từ uống một ngụm trà ngón tay nhẹ gõ lên bàn, ánh mắt dao động, bộ dáng bất an không yên. Một tuần trước, sau khi Ôn Thụy Tuyết nhìn thấy tin tức trên mạng xã hội, cô lập tức liên lạc với Sư Nhung và Ôn Đức Trạch. Ý kiến của ba mẹ là tạm thời giấu Ôn Linh đang tập trung vào luận văn, đồng thời liên hệ với vài người bạn làm trong ngành quan hệ công chúng để tìm cách xử lý. Kha Diệc Từ, với tư cách là một người làm việc trong ngành truyền thông, rất nhạy cảm với sự biến động của dư luận. Anh cũng chú ý đến thông tin tìm người thân của cha mẹ ruột Ôn Thụy Tuyết, khi định nói với Ôn Linh thì đúng lúc người kia đi sưu tập phong cảnh, khiến anh mất cơ hội gặp mặt trực tiếp để trao đổi.
Trong suốt quá trình Ôn Linh đi sưu tập, tần suất trao đổi giữa cậu và Kha Diệc Từ giảm hẳn. Ôn Linh tập trung vào việc quan sát các loài chim và suy nghĩ về chủ đề nội dung, mỗi ngày số bước đi trên WeChat của cậu lên đến hai vạn. Buổi tối khi gọi video với Kha Diệc Từ, chưa kịp nói chuyện nhiều, Ôn Linh đã mơ màng tựa vào đầu giường chìm vào giấc ngủ chập chờn.
Thấy tình cảnh đó, Kha Diệc Từ càng không biết phải mở lời thế nào để kể cho Ôn Linh về cơn bão dư luận trên mạng nhắm vào Ôn Thụy Tuyết. Thỉnh thoảng nhận được những bức ảnh Ôn Linh gửi về, chủ yếu là những khoảnh khắc chụp lại các tư thế khác nhau của loài chim nước, Kha Diệc Từ đều xem rất kỹ, cảm thấy tâm trạng bồn chồn của mình tạm thời lắng dịu.
Kha Diệc Từ: "Khi nào cậu về Bắc Kinh?"
Ôn Linh thường chỉ có thời gian trả lời tin nhắn vào buổi tối. Kha Diệc Từ để điện thoại sang một bên, ánh mắt lại trở về màn hình máy tính. Chỉ trong một tuần ngắn ngủi, dư luận đã nhanh chóng bùng nổ. Do sự việc có thời gian kéo dài, tình tiết lại phức tạp, vậy nên tin tức kia đã thu hút được đông đảo sự thảo luận từ nhiều phía. Thêm vào đó, có kẻ đứng sau liên tục kích động, khiến tình hình leo thang thành một vụ khủng hoảng cấp độ hai.
"Đang xem gì thế?" Nhậm Nhàn vỗ nhẹ lên vai Kha Diệc Từ. "Báo cáo phân tích tỷ lệ xem đài của đài chúng ta vừa ra lò, tôi gửi cho cậu rồi đấy. Nhớ xem đó, tin tức buổi sáng ở trang thứ sáu."
"OK." Kha Diệc Từ đáp, quay màn hình về phía Nhậm Hiền. "Sếp, tôi muốn theo sát vụ này."
Nhậm Nhàn cúi xuống, liếc qua nội dung tin tức, rồi nói: "Được, vụ này đúng là có tính thảo luận cao. Nhưng mà.." Cô ngừng lại, nhìn Kha Diệc Từ, "Nghê Phương Lệ cũng đang theo dõi."
Sắc mặt Kha Diệc Từ tối lại, anh cầm cốc nước uống một ngụm để lấy lại bình tĩnh. "Nhưng tôi vẫn muốn tham gia."
Nhậm Nhàn nhìn chằm chằm vào mắt anh với vẻ tò mò. "Ồ, sao thế, thông suốt rồi hả?"
"Thông suốt rồi, tôi đã hòa giải với bản thân." Kha Diệc Từ nói, "Tôi muốn đón nhận một cuộc sống mới."
"Cậu chắc là sẽ không cãi nhau với Lệ Lệ chứ?" Nhậm Nhàn hỏi, "Tôi không muốn bị kẹt vào tình thế khó xử giữa hai người đâu."
Kha Diệc Từ giơ tay phải lên. "Tôi thề, tuyệt đối không."
Nhậm Nhàn liếc ra ngoài cửa sổ, thấy trời quang mây tạnh, không có dấu hiệu gì của cơn bão sắp đến, cô đáp: "Được rồi, vậy tôi chúc mừng cậu đã tự thông suốt."
Ôn Thụy Tuyết đeo ba lô, vội vã đi đến thư viện chiếm chỗ, Ngụy Mai chạy theo sau cô, gọi: "Thụy Tuyết, đợi với." Cô thở hổn hển khi bắt kịp bước chân của Ôn Thụy Tuyết, hỏi: "Cậu đi nhanh thế làm gì?"
"Tôi sợ có người theo dõi." Ôn Thụy Tuyết liếc trái liếc phải, hạ thấp giọng, "Ai cũng có thể vào trường, nhỡ có phóng viên lẻn vào tìm thì sao."
"Cậu đúng là đa nghi quá, trông ghê ghê sao ấy." Nguỵ Mai vỗ ngực, rồi nói: "Cậu không định lên mạng đáp lại gì à? Người ta chửi cậu ghê lắm đấy."
"Chửi thì có ích gì, giỏi thì đến đánh tôi đi." Ôn Thụy Tuyết thản nhiên đáp, "Tôi cứ không lộ diện đấy, để họ tức chết đi."
Nguỵ Mai giơ ngón tay cái khen: "Tâm lý của cậu vững thật. Nếu là tôi thì tôi chắc khóc chết rồi."
Ôn Thụy Tuyết im lặng bước thêm một đoạn về phía thư viện, rồi nói: "Cậu biết tên thật của tôi là gì không?"
"Tôi chỉ biết tên ở nhà của cậu là Nam Nam, chữ Nam bên cạnh chữ Mộc." Nguỵ Mai trả lời.
"Trương Vọng Nam, Nam trong chữ "đàn ông"." Ôn Thụy Tuyết nói, "Tới giờ họ vẫn không dám công khai tên thật của tôi." Cô đưa tay vuốt lại lọn tóc mai sau tai. "Anh trai tôi đang đi sưu tập phong cảnh nên tôi không muốn làm phiền anh ấy."
Còn Ôn Linh, người hoàn toàn cách biệt với thông tin từ bên ngoài, đang ngồi chồm hổm trong một căn cứ bí mật mới dựng giơ máy ảnh lên quan sát một cặp hạc trắng. Hạc trắng là loài chim quý hiếm, theo thống kê, cả nước chỉ còn hơn bốn ngàn con. Ôn Linh cẩn thận cầm máy ảnh, nín thở, cố gắng không gây ra bất kỳ tiếng động nào.
Có lẽ sự nhiệt thành của Ôn Linh đã lay động trời cao, một con hạc trắng bất ngờ tiến thẳng về phía cậu, thực hiện một màn "hạc trắng vươn cánh" ngay trước ống kính. Cảnh tượng đẹp đến mức Ôn Linh phát cuồng, liên tục bấm máy. Không chỉ vậy, con hạc còn chạy lấy đà vài bước rồi cất cánh lên bầu trời, lượn quanh đầm lầy hai vòng rồi từ từ hạ cánh, thu cánh lại.
Ôn Linh mãn nguyện thu dọn máy ảnh, nhẹ nhàng bước lên lối đi, đây là ngày cuối cùng trong chuyến sưu tập phong cảnh của cậu. Tư liệu đã thu thập đủ rồi, phần còn lại sẽ để dành cho thiên phú cùng linh cảm. Khi về đến phòng trọ, cậu đổ một chậu nước nóng để ngâm chân rồi thoải mái dựa vào đầu giường nhắn tin cho Kha Diệc Từ: "Ngày mai tôi lên xe về Bắc Kinh."
Kha Diệc Từ: "Tuyệt, chuyến sưu tầm của cậu thế nào rồi?"
Ôn Linh: [4 bức ảnh]
Ôn Linh: "Hôm nay may mắn cực kỳ luôn!"
Cảm xúc vui vẻ hiện rõ qua từng dòng chữ khiến khóe môi Kha Diệc Từ cong lên. Anh gửi lời mời gọi video, tựa cằm nhìn vào màn hình trông thấy mặt mũi Ôn Linh hiện lên với vẻ mệt mỏi xen lẫn phấn khích. Kha Diệc Từ nói: "Tôi thấy cậu chụp ảnh hạc trắng ở khoảng cách gần quá, khác hẳn mấy hôm trước."
"Đúng!" Ôn Linh hào hứng đáp, rồi dùng tay diễn tả: [Chú bảo vệ kể cho tôi nghe về một điểm quan sát bí mật. Ông ấy nói các chuyên gia quan sát chim thường thích nấp ở đó. Tôi chỉ ngồi rình ở đó có một giờ mà đã gặp được hạc trắng ở cự ly gần, cực kỳ đẹp.]
"Giỏi quá." Kha Diệc Từ nói, "Tôi rất mong đợi tác phẩm của cậu đó nha."
Nhắc đến tác phẩm, Ôn Linh thở dài, giơ tay làm động tác [Tôi vẫn chưa nghĩ ra sẽ vẽ gì.] Cậu ôm má, vẻ mặt rầu rĩ than vãn: "Khó —— quá!"
Kha Diệc Từ nghĩ thầm, trông Ôn Linh như một chú mèo nhỏ đang nghĩ đến việc từ bỏ giấc mơ của mình. Anh trấn an nói: "Từ từ thôi, biết đâu một ngày nào đó cảm hứng sẽ gõ cửa."
"Anh dạo này vẫn còn bị mất ngủ à?" Ôn Linh làm động tác hỏi.
"Cũng ổn." Kha Diệc Từ trả lời, "Sau nửa đêm thì ngủ được."
"Tôi... mua..." Ôn Linh chậm rãi nói, sau nửa tháng bận rộn không thường xuyên nói chuyện, khả năng diễn đạt bằng lời của cậu có vẻ bị suy giảm hẳn. Cậu lấy ra một túi thơm bằng oải hương và nói: "Nó."
"Đấy là gì vậy?" Kha Diệc Từ hỏi.
[Tôi mua bộ nguyên liệu, rồi tự làm.] Ôn Linh làm động tác [Trong lúc rình trong bụi cỏ chán quá thì khâu nó. Nguyên liệu bên trong là tinh dầu oải hương và bông tơ, có mùi hương rất nhẹ nhàng.] Cậu đưa túi thơm lại gần camera điện thoại, trên đó có một chú gà con nhỏ thêu xiêu xiêu vẹo vẹo.
"Cậu còn có cả tài năng này nữa à?" Kha Diệc Từ khen, "Chú gà con đáng yêu đấy."
Ôn Linh ngại ngùng mím môi, làm động tác [Anh có thể treo nó ở đầu giường, tôi thấy trên Baidu bảo mùi oải hương giúp dễ ngủ hơn.]
Kha Diệc Từ xoa xoa mắt, như thường lệ anh lại dễ dàng bị những hành động của Ôn Linh làm cho cảm động. Anh hắng giọng, cầm cốc nước lên nhấp một ngụm để dịu cảm xúc rồi nói: "Cậu mau về đi, tôi không chờ được tới khi gặp cậu rồi." Trong đầu anh so sánh món quà của mình, dù không phải tự làm, nhưng vẫn đủ ý nghĩa để trao tặng.